We zijn intussen een dik jaar ver in wat aanvankelijk een tijdelijke situatie werd genoemd: COVID-19 heeft de wereld op zijn kop gezet en daarmee ook ons gedrag. Dat gaat natuurlijk hand in hand met ons digitale doen en laten. Denk bijvoorbeeld aan de eindeloze stroom videocalls en online events, nieuwe functionaliteiten in augmented en virtual reality en het stijgend belang van e-commerce voor veel ondernemingen. Schermtijd neemt noodgedwongen toe en dat laat zich merken in nieuwe trends op het vlak van UX (user experience). Daarom kijken we welke UX-trends 2021 met zich meebrengt en hoe ons Creative Team daar mee omspringt.
Met input van: Lorenz Gillisjans, Bart Van Hecke en Tim Vanhaeren
#1 – Consent creator
De GDPR-wetgeving is niets nieuws onder de zon in 2021, maar zorgt ook vandaag wel voor de nodige uitdaging voor UX-designers Zo geldt privacy first al sinds 2018.
Maar meer dan de wet is dat ook een mentaliteit en dat is dan ook meteen één van de eerste UX-trends. Je moet als UX’er de reflex hebben dat de privacy van je gebruikers prioriteit is.
Het is min of meer je morele plicht om na te denken over hoe je enerzijds transparant informatie biedt en anderzijds toestemming kan vragen aan de gebruiker. Geen duistere praktijken meer waarbij je data vergaart waarvan de user niets afweet.
Voorbeeld – Locatie
Stel: Je wil in een app gepersonaliseerde meldingen aanbieden op basis van de geolocatie van een gebruiker. Die moet eerst toestemming geven dat zijn locatie gebruikt mag worden.
Daarnaast wil je deze locatie-informatie gebruiken om een profilering op te starten, maar je mag niet zomaar de locatie linken aan die fysieke persoon en verwerken in bijvoorbeeld een ander systeem.
Daarvoor ga je opnieuw toestemming moeten vragen. Weigert de gebruiker dit, dan is het aan jouw UX-design om die info niet door te sturen naar het gebruikerssysteem.
Big Tech
Gedaan met de cowboy uithangen op het vlak van gebruikersdata dus. Dat stelt ook Frankwatching vast in hun onderzoek naar de UX-trends 2021.
Zij merken op dat er meer ethische verantwoordelijkheid komt kijken bij the big tech. De vele antitrust-zaken tegen onder andere Google, Facebook, Apple en Amazon getuigen namelijk van een stijgend wantrouwen ten opzichte van de tech-giganten.
Je kan je als gebruiker informeren over wat er met je data gebeurt, maar zolang wetgeving achterblijft, houden grote mediabedrijven je vermoedelijk nog even in de tang.
Beschouw het dus een beetje als UX’ers-code om zorgzaam om te springen met de gegevens van jouw gebruikers.
#2 – Accessibility
Gelukkig zien we naast een groeiende ethische verantwoordelijkheid ook een toenemend aantal meer inclusieve UX-trends de kop opsteken. De focus bij de ontwikkeling van veel apps ligt sterk op functionaliteit en toegankelijkheid.
Het gebruiksgemak van een applicatie is daarbij vaak de voornaamste prioriteit waarbij nieuwe technologieën opduiken zoals spraak- of gezichtsherkenning en motion en eye tracking.
Zo wordt de ontwikkeling van apps meer toegespitst op gebruikers met een visuele of auditieve beperking, maar ook op oudere gebruikers, mensen met dyslexie, autisme spectrum stoornis, …
Voorbeeld – Overheidswebsites
Voor overheidswebsites is het bijvoorbeeld verplicht om toegankelijke websites en apps te maken. Dit wil zeggen dat er voldaan moet worden aan de WCAG 2.1 standaard.
Dit zijn regels rond contrast, lettergrootte en andere voorwaarden met als doel websites en apps onder andere goed leesbaar te maken, ook voor mensen met een visuele beperking.
Groter doelpubliek
Je moet als UX’er dus niet enkel flexibeler zijn op vlak van GDPR-wetgeving, maar ook in het bereiken van een breder doelpubliek.
Het spectrum aan mogelijkheden om daarvoor te zorgen is gelukkig gegroeid. UI UX Trend ziet bijvoorbeeld ook dat de pandemie ervoor gezorgd heeft dat meer mensen worden gedwongen om online actiever te zijn.
Dat is niet voor elke persoon even vanzelfsprekend. Meer inclusieve UX moet op dat vlak een helpende hand bieden.
#3 – Slimme apps
Met de integratie van nieuwe technologie in de user experience worden moderne applicaties niet enkel meer toegankelijk voor een groter aantal gebruikers, maar ook steeds slimmer.
Naast de technieken die we hierboven bespraken, zien we ook steeds meer augmented en virtual reality opduiken in de ontwikkeling van apps.
Dat zorgt ervoor dat de toepassing van AR en VR stilaan uit de game- en entertainmentsector stapt en van fun naar functioneel verschuift.
Voorbeeld – Ikea
Maak kennis met Place, de nieuwe AR-app van Ikea. Stel dat je een nieuw meubel wil kopen.
Dan hoef je enkel je smartphone te richten op de ruimte waar je het wil plaatsen. Die scant de omgeving en stelt je in staat om uit een library te kiezen welk item je wil inpassen.
De ware afmetingen worden gerespecteerd en je speelt als gebruiker eenvoudig met een aantal mogelijkheden rechtstreeks in jouw living, keuken, bad- of slaapkamer.
Artificial Intelligence
Ook UX Planet, de UX-component van Medium, ziet AR en VR vaker terugkomen in functionele toepassingen, maar verwijst daarnaast ook naar een toename in gebruik van AI (artificial intelligence) aan als UX-eigenschap.
Zo integreren designtools als Photoshop, Figma en Sketch AI-features die ervoor zorgen dat grote stukken design geautomatiseerd gebeuren.
Daardoor krijgen UX’ers meer mogelijkheden op het vlak van apps die gedreven worden door algoritmes. Maar ook voor gebruikers zien we deze trend opduiken.
Zo zorgen bijvoorbeeld gezichtsherkenning of toegang op basis van een vingerafdruk ervoor dat herhaaldelijke handelingen kunnen overgeslagen worden.
Je kan als UX’er dus bepaalde stappen skippen door een stukje user experience te automatiseren.
#4 – Van native naar world wide web…
Naast de toename van ‘zelfdenkende’ apps vindt er ook een shift plaats van native mobile apps naar meer webapplicaties.
Je hoeft als gebruiker niet noodzakelijk nog een app te downloaden op je smartphone omdat veel toepassingen tegenwoordig ook toegankelijk zijn via je browser.
Die evolutie naar ‘platform-based’ apps verschaft de user niet alleen meer flexibiliteit in gebruik, maar maakt vaak ook deel uit van een breder ecosysteem.
Voorbeeld – Google
Met één login (Single Sign On) heb je toegang tot alle verschillende applicaties van Google (Mail, Calendar, Drive, …), maar elke app behoudt zijn eigen kernfuncties.
Zo creëer je flexibiliteit en gebruiksgemak zonder alles in één gigantisch en immobiel blok te steken.
… en personal web
UX Planet ziet in een aanbieden van een breed ecosysteem ook de ontwikkeling van een sterke personalisering van apps. Zo leren slimme applicaties wie de gebruiker is die interageert met hen.
Ook daar zien we nieuwe technologieën zoals gezichtsherkenning en vingerafdrukken terugkeren, maar duikt ook de ethische kwestie van het gebruik van userdata opnieuw op.
Los van hoe daar mee wordt omgegaan, zal toekomstige UX-trends sterk inspelen op gepersonaliseerde interfaces.
#5 – Minimal lovable product
Hoewel de hedendaagse UX-trends 2021 vooral kenmerken in termen van ultieme gebruiksvriendelijkheid en functionaliteit boven fun verkiezen, mogen we dat laatste zeker niet uit het oog verliezen.
Apps maken bijvoorbeeld meer en meer gebruik van animaties. Dat gaat van de klassiekers tijdens het laden tot animaties tijdens transities tussen schermen.
Voorbeeld – Likes
Denk bijvoorbeeld aan het duimpje op Facebook en het hartje op Instagram en Spotify. Deze gaan niet gewoon van kleur veranderen maar komen een stukje tot leven.
Je ziet verschillende transities zoals kleur, grootte of simpele bewegingen. Het is vaak zeer gedetailleerd, maar dat maakt onbewust net het verschil.
Fun
Ook Frankwatching spreekt van minimum lovable products als één van de UX-trends 2021. Klanten zoeken namelijk meer dan alleen service. Zeker in covidtijden is er veel behoefte aan entertainment en plezier.
Daar kunnen UX’ers voor zorgen door bijvoorbeeld wat humor in hun designs te stoppen.
Wanneer jouw product niet enkel functioneel, maar ook geliefd is, zal het jouw app, merk of bedrijf ook meer doen opvallen ten opzichte van je concurrenten.
En de toekomst?
Wanneer we de UX-trends 2021 allemaal overlopen, kunnen we besluiten dat er een grote focus ligt op functionaliteit. De reden daarvoor is drievoudig:
- COVID-19 heeft ervoor gezorgd dat meer mensen online een stuk actiever zijn geworden. Ook voor mensen met minder mogelijkheden om dat vlot te doen, moet het internet toegankelijker gemaakt worden.
- Daarbij biedt de toename en ontwikkeling van nieuwe technologieën meer mogelijkheden voor UX’ers om voor een groter doelpubliek gebruiksvriendelijke apps te bouwen.
- Door recente privacywetgevingen en een beter beheer van data staan UX-designers voor nieuwe uitdagingen die ze op een heldere en gebruiksvriendelijke manier moeten zien op te lossen.
Toch hameren onze UX’ers erop dat plezier niet mag ontbreken in de user experience. Zijn zien momenteel veel goede, maar droge en saaie apps opduiken, waarbij menselijkheid en humor ontbreken.
Zij besteden dan ook zelf graag wat meer aandacht aan het fun-aspect. Van micro-interacties die je een compliment geven bij een specifieke handeling of gamification van apps, waarbij je een stukje competitie kan aangaan.
We mogen naast een sterk UX-design niet vergeten om applicaties gewoon leuk te houden. Of het nu gaat over een tool om te beleggen of één die treinritten plant:
Function comes first, but don’t let that be the only thing.
Lorenz Gillisjans, UX/UI-designer RMDY Creative